79. Staszic Stanisław

Kolejna postać z cyklu „Stu wybitnych lublinian i osób zasłużonych dla Lublina”. We wtorek będzie przedstawiony człowiek, który polecił otynkować kaplicę zamkową (!). Postacią na poniedziałek jest niezwykły ksiądz:

79. Staszic Stanisław (1755-1826) – duchowny, działacz społeczny, geolog, geograf i pionier turystyki. Urodził się w Pile, w rodzinie mieszczańskiej. Po uzyskaniu święceń kapłańskich, w l. 1779-1781 studiował we Francji i w Niemczech, zapoznając się z ideami europejskiego oświecenia i podróżując po Europie. Od 1781 r. pracował na dworze kanclerza A. Zamoyskiego, będąc wykładowcą w Akademii Zamojskiej i doradcą finansowym magnackiego rodu. W okolicy Hrubieszowa zakupił majątek, w którym założył Towarzystwo Hrubieszowskie Rolnicze, będąc prekursorem ruchu spółdzielczego. Zakupił w Warszawie budynek dla powstałego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Jako pierwszy Polak wyszedł na Łomnicę 2632 m. Jako geolog odkrył złoża rud cynku i żelaza oraz zainicjował utworzenie Staropolskiego Okręgu Przemysłowego, w którym budowano huty. W Królestwie Polskim został członkiem Rady Stanu (ministrem). W Lublinie był inicjatorem budowy neogotyckiego zamku, przeznaczonego na więzienie, ponieważ kryminał w dawnym pałacu Potockich był za mały i miał złą lokalizację. Staszic był też autorem budowy nowego pomnika Unii Lubelskiej, który obok zamku stał się wizytówką Lublina.

Dodaj komentarz